ΜΕ ΤΗΝ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΤΟΥ ΜΟΡΦΩΤΙΚΟΥ & ΕΚΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ

Παρασκευή 4 Μαρτίου 2011

ΚΟΥΛΟΥΜΑ ΚΑΙ ΚΑΡΝΑΒΑΛΙ
Κούλουμα (=στις "κουλώνες")
Κούλουμα είναι υπαίθρια γιορτή, που γίνεται την Καθαρή Δευτέρα. Από την ημέρα αυτή οι ορθόδοξοι χριστιανοί εισέρχονται στην περίοδο της νηστείας και της εγκράτειας, γιατί αρχίζει η μεγάλη Σαρακοστή. Οι οικογένειες,

παίρνοντας μαζί τους νηστίσιμα τρόφιμα, βγαίνουν στην ύπαιθρο, και το ρίχνουν στη διασκέδαση και στο χορό. Το έθιμο σε κάθε τόπο γιορτάζεται διαφορετικά, αλλά πάντοτε με πολλή γραφικότητα και αυθόρμητο κέφι. Οι βυζαντινοί, που την ονόμαζαν Απόθεση- Απόδοση, τη γιόρταζαν με βακχική πομπή ενταφιασμού των Αποκρεώ και μάλιστα, έλεγαν ποιήματα από τα οποία σώθηκαν μόνο δυο στίχοι: "Ίδε το έαρ το καλόν πάλιν επανατέλλει, φέρον υγείαν και χαρά και την ευημερίαν".

Για την ετυμολογία της λέξης κούλουμα υπαρχουν πολλές εκδοχές. Ένα λεξικό λέει ότι η λέξη κούλουμα παράγεται από την αλβανική "κόλουμ" (=καθαρός), ενώ σύμφωνα με τον πατέρα τη ς ελληνικής λαογραφίας Νικόλαο Πολίτη προέρχεται απο την λατινική "κουλούμους"που σημαίνει σωρός, αφθονία, αλλά και τέλος.

Εκφράζει δηλαδή τον επίλογο της Αποκριάς. Κατ` άλλους, όμως σχετίζεται με την επίσης λατινική λέξη "κόλουμνα" δηλ. "κολώνα", επειδή το πρώτο Καθαροδευτεριάτικο γλέντι της Αθήνας έγινε στους Στύλους του Ολυμπίου Διός.

Η τελευταία εκδοχή έχει αρκετή δόση αλήθειας, Μερικοί υποστηρίζουν ότι τα κούλουμα είναι αθηναϊκή γιορτή που δ
ιαδόθηκε στην υπόλοιπη Ελλάδα. Στην Αθήνα γιόρταζαν τα κούλουμα στις "κολώνες" του Ολυμπίου Διός και αργότερα στο λόφο του Φιλοπάππου. Στον καθημερινό μας προφορικό πηγαίο λόγο το Ο το λέμε ου (π.χ. Ο Γιάννης = ου, όλος ή ούλος), το ω ου (π.χ. κωφός = κουφός, κλωβός = κλουβί) και το ν εναλλάσσεται με το μ (π.χ. χάνω- χαμός, ξεσηκώνω - ξεσηκωμός). Έτσι οι Αθηναίοι από τις κουλώνες (κόλουνα;) του Ολυμπίου Διός έπλασαν τα Κούλουμα.

Αποκριά - Καρναβάλι
Ονομάστηκε έτσι, επειδή τη περίοδο αυτή, συνηθίζεται να μην τρώνε κρέας οι Χριστιανοί, δηλαδή «να απέχουν από κρέας». Λέγεται επίσης απόκριες, Απόκρεω, της Τυροφάγου, γιατί την εβδομάδα αυτή τρώνε μόνο γαλακτοκομικά και όχι κρέας, για να προετοιμαστούν σιγά - σιγά για τη νηστεία της Σαρακοστής. Ανάλογη με την ελληνική λέξη Αποκριά είναι και η λατινική λέξη Καρναβάλι (Carneval, carnavale, από τις λέξεις

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου